İMECE uydusu uzaya fırlatıldı (İMECE uydusu ne işe yarar?)
Sait Elmas
5 min read
İMECE Proje Yöneticisi Buyruk Serdar Aras ve takımı, Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü’nde uydunun fırlatma sürecini koordine ederken, eş vakitli olarak Türkiye’de TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsünün yer takip istasyonunda program yapıldı.
Daha evvel fırlatma operasyonu hava kaideleri nedeniyle 3 sefer ertelenen İMECE uydusunun Türkiye’deki fırlatma programı, Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar ile TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal’ın iştirakiyle gerçekleştirildi.
Bakan Akar ile Mandal’ın konuşmalarının akabinde geri sayım yapıldı ve TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilen yerli ve ulusal müşahede uydusu İMECE, Türkiye saatiyle 09.48’de Space X firmasına ilişkin Falcon 9 roketiyle uzaya gönderildi.
İMECE ile tekrar TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilen görüntüleme uydusu AKUP, ASELSAN ve GÜMÜŞ firması işbirliği ile üretilen görüntüleme uydusu KILIÇSAT, PLAN-S firması tarafından üretilen objelerin interneti ve görüntüleme uydusu CONNECTA T2.1 küp uyduları da birebir roket içerisinde uzaya fırlatıldı.
Törene, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da görüntü ileti gönderdi:
“Ülkemizin birinci yüksek çözünürlüklü uydusunu, Türkiye Yüzyılı’nın habercisi olarak büyük bir gururla uzaya yolcu ettik. İMECE uydusu, imaj çözünürlüğü, haberleşme suratı ve hareket kabiliyeti açısından Türkiye’nin en gelişmiş yer müşahede uydusu olacak.
Ülkemizi global teknoloji liginde en üst düzeye çıkarmayı amaçlayan ulusal teknoloji atılımımızın meyvelerini tek tek topluyoruz. İMECE uydusu, ulusal savunma, afet idaresi, tarım, ormancılık, etraf ve şehircilik başta olmak üzere pek çok alanda gözümüz olacak.
İMECE uydusuyla bir müşahede uydusu için gereken tüm alt sistemlerin tasarım, üretim, montaj, entegrasyon ve testlerini kendimiz yaptık. Global uzay iktisadının büyüklüğü 2009’da 245 milyar dolar iken 2021’de 469 milyar dolara ulaştı. Birileri teknolojiyi en kolay sanal konferans kontaklarıyla ortaya dursun, biz kritik teknolojileri üretip, ihraç edip hatta uzaya gönderiyoruz.
MECE uydusu imaj çözünürlüğü, haberleşme suratı ve hareket kabiliyeti açısından Türkiye’nin en gelişmiş yer müşahede uydusu olacak. Yörüngeye gönderdiğimiz 8 haberleşme uydumuzdan, 3’ü misyon mühletini muvaffakiyetle tamamladı. Başka 5 haberleşme uydumuz ise etkin olarak ülkemize hizmet ediyor.”
BAKAN AKAR: İMECE İLE BİR ARADA ÇOK DEĞERLİ BİR YETKİNLİĞİ KAZANACAĞIZ
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve TÜBİTAK Lideri Hasan Mandal, İMECE’nin ABD’de bulunan Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü’nden yörüngesine fırlatılması münasebetiyle TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü’nde düzenlenen merasimde açıklamalarda bulundu.
Bakan Akar yaptığı açıklamada, “3 teşebbüsten sonra ıstıraplar yaşadık lakin inşallah bunu sonuçlandıracağız. Uzay konusunda bir şeyler yapmamız gerektiğini, geldiğimiz noktada buna duyarsız kalamayız, ilgisiz kalamayız. Kara, deniz, hava kuvvetleri dahil başka kuvvetlerinde uzayın tesiri olduğunun şuurundayız. Bu yapacağımız çalışmayla kıymetli bir yetenek kazanacağız. Ülkemizin, milletimizin önemli bir kazanımı olacak. Çok yakın bir vakte kadar çeşitli yayınlarda uzaydan tenis topu görünüyor üzere imrenerek baktığımız durumlar vardı. Geldiğimiz noktada biz de bunu görebilecek hale geleceğiz. İMECE ile bir arada çok değerli bir yetkinliği kazanacağız.” sözlerini kullandı.
5 YIL VAZİFE YAPACAK
680 kilometre irtifada güneşe eş vakitli yörüngede konumlanacak İMECE, tasarım misyon ömrü olan 5 yıl boyunca, maksat teşhis, tespit, doğal afet, ziraî uygulamalar üzere birçok alanda ülkeye hizmet verecek. Uydu, dünyanın her yerinden imaj elde edebilecek.
Bu ortada, İMECE ile birlikte tekrar TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilen görüntüleme uydusu AKUP, ASELSAN ve GÜMÜŞ firması işbirliğiyle üretilen görüntüleme uydusu KILIÇSAT, PLAN-S firması tarafından üretilen objelerin interneti ve görüntüleme uydusu CONNECTA T2.1 küp uyduları da birebir roket içinde uzaya fırlatılacak.
METRE ALTI ÇÖZÜNÜRLÜKTE KAMERA
Milli imkanlarla geliştirilen yer müşahede uydusu İMECE, BİLSAT, RASAT ve Göktürk-2 uydularından edinilen deneyimle donatıldı.
Türkiye’de birinci kere üretilen metre altı çözünürlüğe sahip elektro-optik uydu kamerası, TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilerek İMECE’ye entegre edildi. Teknolojik olarak kritik değere sahip bu kamera sayesinde Türkiye’nin yüksek çözünürlüklü uydu manzarası gereksinimi yerli kaynaklarla karşılanacak.
İMECE’de elektro-optik kameranın yanı sıra uçuş bilgisayarı, elektrikli itki, yönelim ve yörünge belirleme, güç ve haberleşme alt sistemleri TÜBİTAK UZAY tarafından tasarlanıp üretildi. İMECE Projesi kapsamında uçuş bilgisayarı yazılımları başta olmak üzere, yönelim ve yörünge yazılımları, tahlil yazılımları, yer istasyonu yazılımları da TÜBİTAK UZAY mühendisleri tarafından geliştirildi. İMECE uydusuna, TÜBİTAK UME manyetometre ve manyetik tork çubuğu ile TÜBİTAK MAM ise sabit güneş paneliyle katkı sağladı.
İHRACAT POTANSİYELİ
İMECE Projesi’nden elde edilen çıktılar, Türkiye’nin gelecekte sahip olacağı yeni uyduların yapı taşını oluşturacak. Bu projeyle sahip olunan kritik uzay teknolojilerinin yanı sıra bu alanda yetişmiş insan gücü ve bilgi birikimi kazanımı da sağlanmış olacak. Proje kapsamında üretilen ekipmanların uzay tarihçesi kazanmasıyla Türkiye katma bedeli yüksek sistemleri ihraç etme potansiyeli kazanacak.
Haziran 2022’den itibaren ısıl vakum, titreşim, akustik ve elektromanyetik uyumluluk testlerini muvaffakiyetle geçen İMECE uydusu, şubatta fırlatma üssünün bulunduğu ABD’ye gönderilmişti.
