Filyos Çayı nerede? İşte Filyos Çayı’nın bulunduğu il
Sait Elmas
2 min read
Filyos Çayı yahut Yenice Irmağı, Köroğlu Dağları, Bolu Dağları ve Ilgaz Dağlarından gelen çayların toplanıp, bir ortaya getirdiği çaydır. 228 kilometre uzanan çay, Zonguldak’ın Filyos beldesinde Karadeniz’e dökülür.
Filyos Çayı, çay boyunca birçok kola ayrılmaktadır. Bu nedenle birçok bölgede farklı isimlerle anılmıştır. Çayın başka isimleri; Yenice Irmağı, Köroğlu Deresi, Ulu Su, Gerede Çayı, Melan Çayı, Akçay, Soğanlı Çayı vb. birçok isimleri vardır. Filyos Çayının başladığı kaynak, Köroğu Deresidir. Çay, Bolu’nun Dörtdivan ve Gerede ilçelerinden, Ilgaz Dağlarından, Melan Vadisinden geçip, Kastamonu’ya girmektedir. Kastamonu’dan da Zonguldak’a gelen çay, Filyos beldesinde Karadeniz’e dökülür.
Genellikle ormanlık ve yağışı kâfi yörelerden geçen Filyos Çayının rejimi hayli tertiplidir. Suları kış ve ilkbahar aylarında artıp yaz sonuna yanlışsız azalır.
FİLYOS TERİMİNİN ANLAMI
“Filyos” sözcüğü kurucu Filibüs’ten alınmıştır.Filyos’un tarihi M.Ö. 1500 yıllarına kadar uzanmaktadır . Bu tarihte Gasgaslar’ın buralara geldiklei sanılmaktadır.Gasgaslar daha çok Kızılırmak kıvrımı içerisinde yerleştiler. Batı Karadeniz kıyılarına yerleşen Torların buralara geldikleri ve Kokonilerle Henetlerin de Filyos’a yerleştikleri bilinir.İranlıların istilasında Ereğli,Filyos,Amasra ve Kurcaşile üzere bölgelerde bağımsız birer kent devletleri(Siteler) kurdukları görülür. Bundan sonra Filyos ve etrafında Frigyalılar yerleştiler. İran Hükümdarı Kros’un Lidya Krallığı’na son vermesi ile Filyos bölgeside İran’a daha sonra da Yunanlılara bağlandı.
Büyük İskender zamanındada Paflagonya’ya bağlandı.Rmalılar’la, Büyük Roma İmparatorluğu’nun ikiye ayrımasıyla Bizans İmparatorluğu’na Genevizliler’e Selçuklulara ve 1459 – 1460 yıllarında da Fatih Sultan Mehmet tarafından Osmanlılar’a bağlandı. Tarihi yapıtların birçoğu roma,Bizans ve cenevzililer’e aittir.hisarönü’nde büyük bir mağara ve denize hakikat uzanmış kale,bunlardan diğer çeşitli tarihi kalıntı izleri vardır. Tarihi Truva Savaşı için yabanî katırların Filyos’tan henetler tarafından getirildiğini Homeros muharrir. Kara,deniz ve demir yollarının birleştiği noktada kurulmuş olan Çaycuma ilçe merkezine 24 kilometre uzaklıktaki Hisarönü ‘ nün nüfusu 5776 dır.
